Isolatiegids: alle technieken voor isolatie

Wanneer je je woning gaat isoleren moet er rekening gehouden worden met heel wat zaken. In deze ‘Isolatiegids: alle technieken voor isolatie’ worden enkele belangrijke onderwerpen besproken: waarom isoleren, wat isoleren, de wetgeving, isolatiematerialen, isolatiewaarden, prijzen en premies.

Waarom isoleren?

Je woning isoleren heeft veel voordelen. Het zorgt voor warmtebehoud in de winter en houdt hitte buiten in de zomer. Daarnaast vermindert het de kans op vocht- en schimmelplekken. Isoleren zorgt dus voor een verhoogd wooncomfort en een lagere energierekening. Natuurlijk draag je door je woning te isoleren ook bij aan een beter milieu.

Wat isoleren?

Nieuwbouw wordt dus sowieso geïsoleerd. Oudere woningen zijn vaak maar deels of zelfs helemaal niet geïsoleerd. Een goed geïsoleerd huis kent veel voordelen, dus het is belangrijk na te gaan of de volgende isolatiemethoden toegepast zijn op je woning:

Dakisolatie

Dakisolatie heeft veel invloed, zo houd je de warmte in huis en kan je besparen op je verwarmingsrekening. Je vakman kan je dak op verschillende manieren isoleren: binnen- en buitenzijde van een schuin dak, een plat dak. Zonder een goede isolatie verdwijnt ongeveer 25 % van de warmte uit het dak. Sinds 2020 is dakisolatie is dan ook verplicht van zowel woningen als huurwoningen zodat voldoen aan de dakisolatienormen. 

Zoldervloerisolatie

Het is mogelijk om je zoldervloer te laten isoleren, en daarbij de warmte beter in huis blijft. De kou zal ook minder snel binnendringen, daarmee kan je de verwarming lager zetten en op jaarbasis serieus wat besparen. Zoldervloerisolatie kan perfect een alternatief zijn op dakisolatie, sommige dakbedekking is niet geschikt is voor isolatie, of het is ook niet altijd mogelijk voor een investering in een dakrenovatie. Geen probleem, dan kan je alsnog genieten van een gezellige en vooral warme woning.

Spouwmuurisolatie

Spouwmuurisolatie is een relatief snelle en goedkope methode om muren te isoleren. Tussen de binnen- en de buitenmuur van een woning zit een stuk ruimte: de spouw. Het wordt wordt niet vaak bij stilgestaan om deze te isoleren, waardoor 20 tot 30 procent van de warmte verloren kan gaan. Dit warmteverlies en daarnaast nog is het bijhorende tocht van de stopcontacten, kunnen door isolatie-experts vlot worden opgelost door isolatievlokken of parels in te blazen in de spouwmuur.

Muurisolatie

Sommige woningen hebben geen spouwmuur: in dit geval kan er ook isolatie geplaatst worden aan de buitenmuur of de binnenmuur. Daar mee kan je met muurisolatie besparen op je energieverbruik en zal het warmtecomfort in je huis sterk verbeteren. Laat je zeker informeren voor jouw persoonlijke voorkeuren en de aard van het gebouw want zo weet je wat het beste zal zijn om je muren langs binnen of buiten te isoleren. Daarnaast heb je ook nog voordelen als:

• de warmte die in de winter binnen blijft en in de zomer buiten.
• door de muren luchtdicht te maken, zorg je voor minder tocht en betere stof circulatie
• de akoestische isolatie van je woning zal verbeterd worden.

Buitenmuur

Oudere woningen zitten vaak met stevige muren. Als je graag op latere dag isoleert is het beter om langs de buitenzijde te werk te gaan, maar het gaat ook niet altijd mogelijk zijn en er staat meestal een hogere prijs op.

Voordelen

• Er wordt dikker geïsoleerd zonder verlies van binnenruimte.
• Het comfort zal verbeteren doordat er minder temperatuurverschil is met de binnen- en buitenmuren.

Nadelen

• Met de nieuwe pleisterlaag of gevelbekleding die u nodig had, zal u moet rekening houden met een dikkere gevel om daarbij nog deuren, vensters en vensterbanken te plaatsen.
• Het wordt niet altijd toegestaan om langs de buitenkant te isoleren, zoals bijvoorbeeld: als de bestaande gevel zich op de perceelsgrens bevindt.

Binnenmuur

Binnenisolatie van volle muren wordt alleen gebruikt voor bestaande woningen waarbij spouwmuurisolatie en buitenisolatie technisch onmogelijk zijn. Dit is omdat het isoleren langs de binnenkant van een bestaande buitenmuur heel delicaat is en het bijna onmogelijk is om perfect te isoleren. Bespreek zeker met je vakman hoe groot het risico op condensatie zal zijn.

Vloerisolatie

Goede vloerisolatie zorgt net als de andere isolaties voor warmtebehoud. Daarnaast zorgt het ervoor dat de vloertemperatuur stijgt, wat het aangenamer maakt om met blote voeten op de vloer te lopen. Daarnaast kan je je vloer laten isoleren ook een flinke energiebesparing opleveren en dat merk je dan weer maandelijks op je factuur.

Kruipkelderisolatie

Het is ook mogelijk om de onderkant van je vloer te laten isoleren, maar alleen als er een (kruip)kelder is. Deze ruimte wordt namelijk zelden verwarmd, dus zonder isolatie kan er koude naar de verwarmde ruimtes en er kan ook warmte uit de bewoonde ruimtes ontsnappen. Het grootste voordeel van deze werkwijze is dat er geen breekwerken nodig zijn aan de bestaande vloer.

Wetgeving: verplicht isoleren?

Overheden moeten stappen ondernemen om de klimaatdoelstellingen te bereiken. Doordat een goed geïsoleerde woning bijdraagt aan de verbetering van het klimaat, heeft de Vlaamse Overheid enkele isolatienormen opgesteld. Een aantal zaken moeten verplicht geïsoleerd worden. Zowel voor deze verplichte isolaties als andere isolatiewerken, zijn er heel wat premies beschikbaar om dit te stimuleren.

Isoleren bij nieuwbouw is verplicht

Nieuwe woningen moeten voldoen aan enkele EPB-eisen. Woningen moeten verplicht een E-peil van maximum E35 behalen, goed isoleren draagt hieraan bij. 

Isoleren bij renovatiewerken

Afhankelijk van de werken die uitgevoerd worden, zijn er bij renovaties ook enkele energie- en isolatienormen. In dit geval moet er een E-peil van maximum E70 behaald worden. 

Dakisolatie

Dakisolatie is niet enkel verplicht bij nieuwbouw of renovaties, maar ook voor alle andere woningen. De R-waarde moet minstens 0,75m² k/W bedragen. Een uitzondering zijn daken die kleiner zijn dan 2m².

Woningen die niet aan deze eisen voldoen, krijgen strafpunten. Een woning kan ongeschikt verklaard worden, waardoor het niet meer verhuurd of verkocht mag worden.

Isolatiematerialen

Er zijn verschillende soorten isolatiemateriaal. Elk materiaal heeft voor- en nadelen. Welk materiaal geschikt is, hangt onder andere af van de kenmerken van jouw woning en wat je er precies mee wil isoleren. Bij de keuze is het belangrijk rekening te houden met de isolatiewaarden van elk materiaal. Er zijn vijf grote categorieën van isolatiematerialen:

Minerale wol

Voorbeelden van minerale wol zijn rotswol en glaswol.

Kunststof

Voorbeelden van kunststofisolatie zijn PUR en EPS.

Cellenglas

Cellenglas is een isolatiemateriaal op basis van kwartszand.

Natuurlijke of bio-ecologische materialen

Voorbeelden van natuurlijke materialen zijn vlas, papier en stro.

Reflecterende materialen

Reflecterende isolatiematerialen bestaan meestal uit minstens twee bladen aluminiumfolie met schuimstof ertussen. 

Isolatiewaarden

Er zijn verschillende manieren waarop de isolatiewaarde weergegeven kan worden. Er kan onderscheid gemaakt worden tussen de isolatiewaarde van een materiaal, het volledige gebouw of een constructiedeel. De verschillende waarden kunnen invloed hebben op elkaar.  

R-waarde

De R-waarde drukt het isolatievermogen van een materiaal uit. Een hoog isolerend materiaal, heeft een hoge R-waarde. Dit wordt berekend op basis van de materialen en de dikte. Premies en subsidies gebruiken deze waarde als maatstaf.

K-waarde

De K-waarde drukt de globale isolatiewaarde van een huis uit. het geeft zicht op de hoeveelheid warmteverlies. Een hoge K-waarde wijst op veel warmteverlies. 

Rc-waarde

De Rc-waarde is belangrijk bij producten met meerdere isolatielagen. Elke laag heeft invloed op de andere lagen, de Rc-waarde drukt de totale isolatiewaarde van het product uit. Het is de som van de R-waarde van elk afzonderlijk materiaal. 

U-waarde

De U-waarde drukt de dikte van het materiaal in combinatie met het type materiaal uit. deze waarde vertelt meer over de hoeveelheid warmte die verloren gaat door een vierkante meter per seconde. Een lage U-waarde wijst op een hoge isolatiewaarde.

Lambda isolatiewaarde

De lambda-waarde bepaalt het isolerend karakter van een materiaal. Het stelt de warmtegeleiding vast en is de basis om de andere isolatiewaarden te berekenen. Een lage lambda-waarde wijst op een goede isolatie. 

De isolatiewaarde van een materiaal op zichzelf zegt niet alles: het is ook belangrijk rekening te houden met de dikte van het materiaal. Een isolatiemateriaal met een lagere isolatiewaarde kan evengoed isoleren als een materiaal met een hogere isolatiewaarde, zolang het dikker is. 

Prijzen van isolatie en premies 

De prijs van isolatie hangt af van verschillende factoren: het isolatiemateriaal, de oppervlakte die geïsoleerd moet worden en de arbeidsintensiteit. Over het algemeen is het niet goedkoop. Deze investering is echter vrij snel terugverdiend doordat je energierekening lager zal zijn. Daarnaast zijn er verschillende premies beschikbaar die het plaatsen van isolatie betaalbaarder maken.

In de tabel hieronder staat de gemiddelde prijs van isolatiewerken per vierkante meter, inclusief btw en arbeidskosten, en de gemiddelde terugverdientijd.

Type isolatie	Gemiddelde prijs per m²	Gemiddelde terugverdientijd
Dakisolatie	€ 30-75	2 tot 7 jaar
Spouwmuurisolatie	€ 15-25	2 tot 5 jaar
Zoldervloerisolatie	€ 20-26	2 tot 3 jaar
Vloerisolatie	€ 10-35	7 tot 8 jaar
Kelderisolatie	€ 20-30	7 tot 8 jaar
Muurisolatie	€ 30-145	13 tot 15 jaar

Premies worden vooral toegekend door netbeheerder Fluvius. Er zijn een aantal voorwaarden waar aan voldaan moet worden voordat je recht hebt op een premie, vaak moeten de werken bijvoorbeeld gebeuren door een erkende aannemer. De meest belangrijke premies worden hieronder opgelijst:

• Premie voor isolatiewerkzaamheden
  • Premie voor isolatie van een muur langs de buitenzijde
  • Premie voor isolatie van een muur langs de binnenzijde
  • Premie voor spuwmuurisolatie
  • Premie voor vloer en kelderisolatie
  • Premie voor isolatieglas
  • Dakisolatie of zoldervloerisolatie
• Burenpremie
• Totaalrenovatiebonus
• Overkoepelende renovatiepremie
• Huur- en isolatiepremie
• Gemeentelijke isolatiepremies

In deze isolatiegids worden enkele belangrijke isolatietechnieken besproken. Echter is er nog meer informatie en is elke woning anders. Om te weten te komen wat de noden van jouw woning zijn, is het aangeraden om een vakman in te schakelen.